Ik zou ervoor tekenen…

Vijfenzeventig jaar mocht hij worden, een mooie leeftijd, maar ook wat mij betreft veel te vroeg. Ruim twee en een halve week geleden kwam mijn schoonvader te overlijden en hij liet een groot gapend gat achter. Op deze manier gaan, ik zou ervoor tekenen; maar wat hadden we hem graag nog een paar jaartjes bij ons gehad. Om de afgelopen intense weken af te sluiten en alles een plekje te geven, wilde ik mijn gevoelens omtrent het overlijden van Bas’ vader, mijn schoonvader, nog even op papier zetten.

Het is dinsdagochtend 19 september, ik ben net aangekomen op school en sta te kletsen met mijn collega als Bas me belt. Bas belt me nooit, want hij weet hoe een hekel ik aan bellen heb en bovendien komt het meestal met mijn lessen ook niet gelegen. Ik loop naar mijn bureau en neem de telefoon op, hij vraagt me te gaan zitten…

“Pa is dood.“

Huh? Mijn eerste reactie is vooral ongeloof? Maar hoe kan dat nou? Hij is toch op vakantie? Hoe kan ie nou dood zijn?! Luc is inmiddels een weekje op vakantie naar Sicilië, met Bolderman reizen, een reisorganisatie waar hij graag mee op pad ging. Als alleenstaande man genoot hij ontzettend van groepsreizen, het ontmoeten van nieuwe mensen, lekker eten, mooie bestemmingen en (meestal) een fijne gids. Omdat hij ook nog werkte als boekhouder en belastingadviseur kon hij ontzettend uitkijken naar die vakanties. En hij nam het er de laatste jaren dan ook echt van. Ook in 2023 was dit alweer zijn derde reis, na ‘wel erg warm’ Marokko in het voorjaar, ‘prima gids’ Boedapest net vóór deze vakantie en nu Sicilië.

Tijdens deze reis hadden we veel contact met Luc, hij stuurde heerlijke foto’s in de familie-app en hij vertelde honderduit over de wijntjes, de gezellige groep, het dansen, het mooie weer en de geslaagde vakantie. Wetende dat Luc soms ook erg kritisch kon zijn op het eten, de hotels en de gidsen, hadden we écht het idee dat op deze vakantie alles pérfect samenkwam. Toch was er ook wel wat zorg, omdat hij twee dagen eerder was gevallen in de douche en niet zelf overeind had kunnen komen. Maar zelf deed ie dat toch graag af als ‘ja, is niks en weer goed gekomen’. Niet teveel aandacht voor zichzelf, bescheiden op de achtergrond.

En dan dat telefoontje. Ineens. Ik moet even gaan zitten, omdat ik duizelig word. Hoe kan hij nou dood zijn? Toen hij niet op kwam dagen voor het hoogtepunt van de reis (een bezoek aan de Etna), hebben ze hem op zijn kamer en op zijn telefoon gebeld, maar nam niet op. En toen hebben ze hem gevonden. Vijf a 6 uur eerder overleden, aan een hartstilstand rond 04:30. Sam is nooit wakker, maar om 04:30 huilde hij in zijn bed, zijn dekentje was van hem af. Wat een bijzonder ‘toeval‘. Mijn collega rijdt me naar huis en we verzamelen met broers en zus bij zijn huis.

Ongeloof. Ik heb hem voor de vakantie nog gezien? De laatste keer was ik niet mee, omdat ik net was gaan sporten en moe was, nu kan ik hem nooit meer zien. Ik moest nog zakelijke dingen met hem bespreken, dat gaat niet meer. Sam zal geen dingen meer met opa gaan beleven of leren. Maar bovenal is Bas’ zijn vader verloren…

We gaan al snel in de regelmodus. Er moet zó ontzettend veel gebeuren… Hij was nog super actief met werk, werkte alleen en omdat het niet in de planning zat dat hij zou overlijden zijn er maar weinig dingen die écht snel en goed te vinden zijn. Het maakt het ontzettend complex, daarbij optellend dat een overlijden in het buitenland überhaupt al veel complexiteit met zich mee neemt, omdat zijn lichaam terug naar Nederland moet komen en daar allerlei procedures bij komen kijken. Een uitvaart regelen, daar hoeven we dus nog niet eens over na te denken, omdat dat pas kan als zijn lichaam in Nederland is. En dus proberen we de zakelijke kant in beeld te krijgen, dingen af- en op te zeggen en mensen te informeren. Plaats voor emotie is er even niet.

Nadat ik er even een dagje uit ben voor mijn Gilwell-reünie, komt na 5 dagen wachten zaterdag zijn lichaam aan in Nederland; inmiddels overgeheveld van hotel, naar mortuarium, naar zinken kist het vliegtuig in, over een volgend vliegtuig in, over in een tijdelijke kist en over in de definitieve kist. Er is al heel wat gesjouwd met hem. Zondagochtend als de ontzettend lieve mevrouw van de Dela komt en we het organiseren van de uitvaart bespreken, blijkt dat ons afgeraden wordt hem nog te bekijken.

En ondanks dat je weet dat dat kan gebeuren, komt die boodschap ontzettend hard bij me binnen. Tot dusver bleef het wat onwerkelijk, maar nu we hem ook niet meer ‘kunnen‘ zien, is er ook nooit een moment van échte afsluiting. Als je het niet gezien hebt, is het er niet; zo redeneert mijn brein. En dat roept behoorlijk wat emotie bij me op. De rest van de familie kan er beter mee omgaan, Bas had het al gedacht en was er al niet meer vanuit gegaan. Maar hoop is zoiets krachtigs… iets in mij hoopte tegen beter weten in dat het nog wel zou kunnen. Wel zijn we blij dat we dingen kunnen gaan regelen om Luc een waardig afscheid te geven, want het was een man met een ontzettend goed hart. Als je zijn hulp vroeg, kon je er op rekenen dat hij per direct voor je klaar stond. Hij was geen knuffelaar, maar op zijn manier liet hij blijken dat hij om je gaf; met gezellige praatjes, lekker eten, fijne uitjes.

En wat was hij gek op Sam. Hij verwende hem aan alle kanten met lekker eten en drinken, waar Sam uiteraard dankbaar gebruik van maakte. Hij had zijn eigen zakje lange vingers bij opa. Ik herinner me ook nog heel goed het moment dat Sam moest kiezen wie er op zijn verjaardag hem mee naar bed ging brengen en hij koos voor Opa Luc. De glundering op zijn gezicht dat Sam hem koos en hij aan Sams hand mee naar boven ging, zal me voor eeuwig bij blijven.

Ik ben ook ontzettend dankbaar dat Bas, Sam en ik nog naar Maastricht zijn geweest voor zijn 75e verjaardag. Drie dagen waarin we met zijn viertjes lekker rondgestruind hebben, heerlijk gegeten (dat was altijd key bij Luc), een tof museum bekeken (meer Luc’s ding dan het mijne ;-)) en lekker genieten vooral. Wat fijn dat we dat nog hebben kunnen doen met hem. Hij kon daar echt heel erg van genieten.

Bezig zijn met zo’n overlijden zorgt dat je ineens ontzettend veel verstand krijgt van dingen waar je nog nooit van gehoord hebt, geen kaas van gegeten hebt. Je leert ontzettend snel, want je moet wel. En je moet door. En na ruim een week lang razen, doorgaan en dingen regelen, tussendoor ook nog gewoon werken, is het donderdagochtend even klaar. Ik rij de tocht naar mijn werk, na een ontzettend slechte nacht, en ik kan alleen maar huilen. Aangekomen op school zorgt de vraag: ‘hoe issie?‘ voor een waterval aan tranen. Dit gaat zo niet. Mijn lessen worden uitgeroosterd, ik praat wat met mijn vriendencollega’s en taai daarna af voor een paar uurtjes slaap.

Een beetje opgepept ben ik de dag erna klaar voor de uitvaart. We zijn er allemaal aan toe om het af te sluiten na een rollercoaster van bijna twee weken. Een waardige dienst, Luc zou het zo hebben gewild. Bas spreekt onze woorden, anderen vertellen mooie lieve dingen. Niet te dramatisch of met teveel spirituele dingen, maar wel mooie woorden, fijne muziek, prachtige foto’s, lieve mensen om ons heen. En ook met Sammetje die op zijn manier zorgt voor de nodige afleiding. Opa is dood. Hij weet het wel, maar wat het betekent; dat is voor een 2-jarige lastig. Toch is hij op zijn manier een fijne aanwezige. Opa had het niet anders gewild , zou gelachen hebben om zijn nuchtere ‘Ik heb goed geblaast he, mama‘ en ‘afgelopen‘ na elk liedje wat klaar was.

Wat zullen we Luc ontzettend gaan missen, hij was een inspiratie voor me op het gebied van dingen blijven ondernemen op zijn leeftijd. Niet thuis gaan zitten achter de geraniums als je alleen bent, maar gewoon op reis gaan, dingen beleven. Hij was een uitzonderlijk genie als het ging om zijn kennis over boekhouding en belasting en kende dat boek uit zijn kop. Overal kon en wilde hij je wel bij helpen. Zeker als hij daarmee geld voor je terug kon krijgen. 75, overlijden terwijl je geniet van een heerlijke vakantie, met mensen om je heen, doen wat je het liefste doet. Ik zou ervoor tekenen… maar wat hadden we hem graag nog een paar jaartjes bij ons gehad…